AUGUAS SUBTERRÁNEAS
-
Dan boa conta do relevo das augas subterráneas na comarca a media ducia de zonas de importancia termal. Ás predominantes de O Carballiño e Caldas de Partovia únense as de Brués, Moldes e Pontarriza, no concello de Boborás; as de A Rañoa, en Maside, e as de Punxín.
Tanto desde o punto de vista medicinal como pola importancia das instalacións, afluencia de público, tradición e mesmo de interese histórico, merece a pena deterse nos xacementos do municipio carballiñés.
GRAN BALNEARIO DO CARBALLIÑO
-
Se a vila naceu e creceu á sombra da feira, o turismo fíxoo ao acubillo das súas augas termais. O Gran Balneario utiliza o máis importante dos tres mananciais de augas mineiro-medicinais con que conta O Carballiño. Está situado na marxe esquerda do río Arenteiro, próximo ao Parque Municipal, pero tamén ao centro da vila. Posúe unha magnífica arboleda con carballos centenarios e haxas, que o converten en lugar ideal para descansar.
No centro do recinto atópase o pavillón de agüistas que alberga o manancial de auga medicinal. Brota a unha temperatura de 26º e está especialmente indicada para as afeccións hepáticas, intestinais e otorrinolaringológicas.
Ao seu lado atópase a casa de baños, obra do arquitecto Daniel Vázquez- Gulias Martínez, inaugurada no ano 1900, un edificio singular de planta lonxitudinal de 50 metros, con dous pavillóns de xanelas semicirculares e galería acristalada no seu parte posterior, que dá ao río; sobresae no centro o corpo de entrada con lanterna acristalada no cruceiro e torre almenada por detrás; esta ten tres pisos, con xanelas semicirculares os dous inferiores e adinteladas o superior. O edificio alberga as principais instalacións do Balneario, renovadas e ampliadas recentemente, con dotación de servizos para baños, duchas, inhalacións e hidromasaxe. Conta con consultorio médico para prescrición facultativa das doenzas e terapia termal.
O Balneario foi de propiedade municipal ata 1933, adquiríndoo a familia Quiroga, á que pertence desde entón.
BALNEARIO CALDAS DE PARTOVIA
-
O Balneario de < b> As Caldas de Partovia comeza a ser coñecido en 1810, tras incluírse no Dicionario Nomenclator de Villaroel e, posteriormente, por Sebastián de Miñano en 1826.
O seu coñecemento e uso, con todo, poden remontarse á época romana, segundo apreciación de diversos investigadores. A iso contribúe, sen dúbida, o nome do lugar: As Caldas de Partovia; mentres para uns Partovia significa etimológicamente “o porto da vida” – Portus Vitae– ( Ferro Couselo, Fariña Jamardo), para outros é o “lugar de onde parte unha vía” (Xosé Luís Sobrado), confirmando así a existencia dunha calzada romana con orixe en Partovia. Desde a Idade Media pertenceu aos monxes do mosteiro de Oseira, que o obtiveron no ano 1162 tras permutarlo por uns terreos que posuían en Toro (Zamora). En 1836 incautouno o Goberno, facéndose cargo dos baños o Concello, que mellorou as instalacións investindo nelas parte dos ingresos. Desde a desamortización é propiedade privada.
Ten tres mananciais que brotan a diferente temperatura (340, 310 e 21,10). As súas augas foron declaradas de utilidade pública en 1929 e son sulfuradas sódicas e de escasa mineralización. Están indicadas principalmente para procesos reumáticos e tamén para afeccións respiratorias e otorrinolaringológicas.
O edificio que alberga as instalacións, con duchas, baños e fonte, está considerado como o máis antigo de Galicia.
BAÑIÑO DE ARCOS
-
Posúe O Carballiño outro xacemento de augas mineiro-medicinais. É o coñecido como Ou Bañiño de Arcos, parroquia carballiñesa soada por ser o berce das pulpeiras - pulperas-. Está situado a beiras do río Arenteiro e ten fonte e estanque. As súas augas brotan a unha temperatura de 17,10 e están indicadas para afeccións dermatolóxicas e hepáticas. O segundo manancial está situado no Parque Municipal, tamén a beiras do río Arenteiro, ten fonte moi rústica e de escaso caudal.
Manantiales de Aguas Termales de O Carballiño
| Manantiales | Titular | Temperatura | Características | Indicacións | Servizos | ||
| Gran Balneario | Privada | 26º | Sulfuradas sódicas, bicarbonatadas, sulfatadas litínicas, fluoradas, lixeiramente alcalinas e pouco radioactivas. | Aparello dixestivo, afeccións hepáticas, aparello respiratorio e procesos reumáticos. | Fonte, baños, duchas, inhalacións, piscina de hidromasaxe e masaxe | ||
| Caldas de Partovia |
